1913-ին դերասանների 15-հոգանոց մի մեծ խումբ` Հովհաննես Աբելյանի ղեկավարությամբ, հյուրախաղերի է մեկնում Պարսկաստան: Թիֆլիսից հասնում են Բաքու, սեպտեմբերի 20-ին նստում «Ցեսարևիչ» շոգենավը ու ճանապարհվում Էնզելի: Երկրորդ կարգի 8-հոգանոց նավախցում տեղավորվում են բոլորով, ու Կասպիականի սաստիկ փոթորկի պատճառով շատերը հիվանդանում են ճոճախտով:

Վերջերս Փարիզի ամենամյա Գրքի սալոնում, որտեղ հրավիրված երկիրը Ռուսաստանն էր, բախտ ունեցա ձեռք բերելու ռուսական արդի արձակի թերևս ամենաճանաչված անուն, երեսունիննամյա Դմիտրի Գլուխովսկու «Ապագա» («Будущее»)՝ 37 լեզվով թարգմանված հակաուտոպիական բեստսելլերը, որտեղ ներկայացված է 26-րդ դարի միասնական Եվրոպան իր բարձր, տեխնոկրատ, ժողովրդավար-տոտալիտար և կատարելապես ոգեզուրկ քաղաքակրթությամբ:

Սրբազան հայրե՛ր, ձեզ եմ դիմում մի հարցով, որն արտաքուստ անհատական է, բայց իրականում համազգային հնչողություն ունի: Մոտենում է հերթական Ապրիլի 24-ը, մի օր, երբ մեզանից յուրաքանչյուրը, ներանձնացած ինքն իր մեջ, սովորականից բազմակի ուժգին է ապրում ազգային ողբերգության ցավն ու տխրությունը:

Բնիկ թիֆլիսցի օրիորդ Վարդուհին շնորհալի դերասանուհի էր, որ հատկապես անկրկնելի էր Թիֆլիսի կյանքին վերաբերող թատերախաղերում: Հրաշալի Շուշան էր «Պեպոյում»: Խոսում էր Թիֆլիսի բարբառով և սիրված էր գործընկերների կողմից:

Կալիֆորնիայի համալսարանի հնագետները Հունաստանի Կորնթոս քաղաքում հին շինության փլատակների տակից 1,5 հազար տարի հողի տակ մնացած մոտ 115 բրոնզե մետաղադրամներ են հայտնաբերել, որ հողի մեջ թաքցվել են մ.թ.ա. 6-րդ դարում:

1907-ի աշնանը հայ բեմի հռչակավոր դերասանուհի Սիրանույշի թատերախումբը Թիֆլիսից մեկնում է Կ. Պոլիս` հյուրախաղերի: Սկյութար թաղամասի ժողովասրահում պատրաստվում են ներկայացնելու Զուդերմանի «Հայրենական տուն» պիեսը: Հանդերձասենյակում զգեստափոխվում են, երբ ներս է մտնում խմբի գործավար Սմբատ Քեսեճյանը:

Մայիսի 15-ին Ժնևի Sotheby’s աճուրդային տունը վաճառքի կհանի Farnese Blue կապույտ ադամանդը: 6.16 կարատ կշռով ադամանդը հայտնաբերվել է Հնդկաստանում և առաջին անգամ ներկայացվել է հանրությանը 1714-ին` Իսպանիայի թագավոր Ֆիլիպ Հինգերորդը նվիրել է իր երկրորդ կնոջը՝ Իզաբելա Ֆարնեզեին՝ որպես հարսանեկան նվեր:

Չկա՛ պատմական արդարություն: Սակայն գոյություն ունի պատմական տրամաբանություն, պատմական անցքերի տրամաբանություն: Ներքոբերյալ վկայությունները գալիս են ապացուցելու, որ ինչպես 100 տարի առաջ, ինչպես այժմ, այնպես էլ 100 տարի անց Հայաստանի հանդեպ Ադրբեջանի ցանկացած ռազմական ոտնձգություն դատապարտված է պարտության:

Իտալական La Stampa-ն անդրադարձել է Վատիկանում Գրիգոր Նարեկացու 2- մետրանոց բրոնզե արձանի բացմանը ապրիլի 5-ին, որին ներկա է լինելու Հռոմի Ֆրանցիսկոս պապը:

Ապրիլ 16-ին Հայաստանի Հանրապետութեան արտաքին գործերու նախարար Սիրական Տիգրանեան հետեւեալ հեռագիրը յղած է Կովկասի բրիտանական հրամանատարութեան. «Բագուի բրիտանական ոյժերու հրամանատար Շատալվօրտի ստորագրութեամբ ապրիլ 3-ին հրատարակուած է յայտարարութիւն մը, որու համաձայն Շուշու, Զանգեզուրի, Ջիբրայէլի, Ջիւանշիրի գաւառներուն ազգաբնակութեան հրահանգուած է առանց առարկութեան կատարել Ադրբէջանի կառավարութեան կողմէ նշանակուած ընդհանուր նահանգապետ Սուլթանովի և անոր պաշտօնեաներու հրամաններն ու կարգադրութիւնները: